Structuurvisie Berkelland 2025

4.5 Functieverandering en overige functies

Veel vooral agrarische gebouwen in het buitengebied van de Achterhoek hebben de afgelopen jaren hun oorspronkelijke functie verloren. De verwachting is dat deze ontwikkeling (naar minder maar grotere landbouwbedrijven) doorzet (wat blijkt uit verschillende studies van het Landbouw Economisch Instituut) en dat nog meer agrarische bedrijven hun activiteiten gaan staken. Het vrijkomen van deze agrarische gebouwen biedt echter ook nieuwe kansen. Door op een goede manier hergebruik te stimuleren kunnen de leefbaarheid, de vitaliteit en de ruimtelijke kwaliteit van het landelijk gebied juist een nieuwe impuls krijgen.

De samenwerkende gemeenten in de Regio Achterhoek hebben beleid gemaakt voor functieverandering van vrijkomende gebouwen in het buitengebied. De doelstelling daarvan is tweeledig:

• 1. Het versterken van de leefbaarheid van het Achterhoekse buitengebied;
• 2. Het versterken van de ruimtelijke kwaliteit van het Achterhoekse buitengebied.

De algemene uitgangspunten bij functieverandering zoals deze beschreven zijn in de nota Functies zoeken plaatsen zoeken functies zijn van toepassing op vraagstukken ten aanzien van functieverandering in de gemeente Berkelland. Functieverandering is niet toegestaan in landbouwontwikkelingsgebieden (LOG's).

De mogelijkheden voor functieverandering zijn nader beschreven in de Notitie van Uitgangspunten Bestemmingsplan Buitengebied. Het functieveranderingsbeleid geeft via het stellen van ondergrenzen aan welke oppervlakte aan vrijgekomen (agrarische) bedrijfsgebouwen moet worden gesloopt, voordat de gemeente meewerkt aan functieverandering. Een functieverandering naar woningbouw is een veel voorkomende verandering. Bij deze verandering wordt ingezet op het behoud van landschappelijke verscheidenheid en kwaliteit. Maatwerk is hier van belang.

Berkelland onderzoekt op dit moment haar functieveranderingsbeleid. De mogelijkheden voor functieverandering naar wonen in het buitengebied zullen door de demografische ontwikkelingen en het nieuwe regionale woonbeleid afnemen.

Detailhandel en horeca

In de Notitie van Uitgangspunten Bestemmingsplan Buitengebied wordt specifiek ingegaan op detailhandel en horeca in het buitengebied. Detailhandel is in het buitengebied in principe niet toegestaan, behalve voor streekeigen en/of ter plaatse vervaardigde agrarische producten.

Bij initiatieven zal via een ontheffingsprocedure het afwegingskader 'nee, tenzij' worden gehanteerd en nadrukkelijk worden gekoppeld aan het streekeigen karakter van de activiteit en aan de functies landbouw, toerisme, recreatie en cultuurhistorie.

Horeca-activiteiten zijn in het buitengebied alleen als nevenactiviteit beperkt toegestaan. Door een ontheffingsmogelijkheid in de regels in het nieuwe bestemmingsplan buitengebied worden hieraan voorwaarden gesteld (onder andere functie, maximale oppervlakte).

Berkelland onderzoekt of het bestaande functieveranderingsbeleid nog actueel is.