Rietmolen, De Mölle 2011

2.1 Ontstaansgeschiedenis Rietmolen

Het dorp Rietmolen dankt zijn bestaan aan de overgang van de Rooms-Katholieke kerk van Neede naar het protestantisme. Dat gebeurde omstreeks 1600. Neede kwam toen als gevolg van de ontwikkelingen in de 80-jarige oorlog onder sterk calvinistische invloed. Na de verovering van de Heerlijkheid Borculo door Prins Maurits was in Neede alleen nog het gereformeerde geloof toegestaan.

De katholieken zochten plaatsen, waar zij de mis konden houden en kwamen uiteindelijk terecht in 'n Brook'n, een buurtschap ten oosten van het huidige Rietmolen. Op diverse boerderijen kwamen de gelovigen in het diepste geheim bijeen. Daar ligt de oorsprong van het feit, dat Rietmolen in een hervormd gebied katholiek is gebleven.

In 1712 werd aan de oever van de Schipbeek op Erve Reetmölle een nieuwe kerkgelegenheid gevonden. Het werd de enige plaats in de N.O.-Achterhoek, waar de mis nog kon worden opgedragen. Het gebied werd missiegebied en de plek kreeg de status van Statie. Daarmee is het ontstaan van het kerkdorp Rietmolen verklaard.

In die tijd zullen ook de eerste cafés ontstaan zijn. Een kerkdorp zonder café was ook in die tijd al ondenkbaar. Erve Reetmölle functioneerde tot ver in de 19e eeuw als de eerste herberg, waar sterke drank mocht worden geschonken. De boerderij staat er na een recente grondige restauratie nog steeds.

De oude kerk werd op den duur te klein. Dat leidde in 1932 tot de bouw van de huidige nieuwe kerk. Dat werd een bijzonder ontwerp van de architect Clemens Hardeman. De kerk is gebouwd in de stijl van de Amsterdamse school en daarmee een buitenbeentje. In de jaren vijftig nog gezien als een slippertje van de tekentafel, nu erkend als belangwekkend, want het gebouw staat op de rijksmonumentenlijst. Met name de minaretachtige, 45 meter hoge toren is karakteristiek en uniek in zijn verschijningsvorm.