| Plan: | Buitengebied Berkelland 2012 |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.1859.BPBGB2012-0100 |
Het rijk heeft voor belangrijke ruimtelijke plannen de opstelling van een waterparagraaf verplicht gesteld. Hierin wordt verwoord hoe er in het plan met water en ruimte rekening wordt gehouden (met name veiligheid en wateroverlast), mede in relatie tot de waterhuishouding en het waterbeleid. Deze paragraaf is/wordt opgesteld in overleg met de waterschappen waarvan het werkgebied zich uitstrekt over het gemeentelijk buitengebied. Bij dit vooroverleg staat de watertoets centraal. Bij het opstellen daarvan wordt de beschikbare informatie van de waterbeheerders (watergangen, dijken, verdroging, waterberging) actief betrokken bij dit plan.
Watersysteem en waterketen
De belangrijkste watergang in de gemeente Berkelland is de Berkel. Vanuit Duitsland baant de Berkel zich vanaf Rekken een weg tot de IJssel in Zutphen. De Berkel is een belangrijk bepalend element voor de belevingswaarde van het gebied. Samen met haar zijbeken vormt de Berkel een watersysteem. Dit watersysteem vormt een belangrijke basis bij het verduurzamen van het waterbeheer, het versterken van de landschappelijke en ecologische kwaliteiten en het verbeteren van de recreatieve infrastructuur en toeristische voorzieningen.
De Berkel en bijna alle zijbeken zijn in het verleden gekanaliseerd en genormaliseerd. Tevens zijn door waterhuishoudkundige maatregelen (drainage en ontwateringssloten) de natste laagtes langs de beken het hele jaar rond geschikt voor de landbouw. Het bekensysteem is hierdoor zodanig veranderd dat:
Om het watersysteem van de Berkel weer te laten voldoen aan de eisen van het Waterbeleid 21e eeuw en de KRW wordt door Waterschap Rijn en IJssel (in samenwerking met andere overheden en belangengroepen) gewerkt aan het weer natuurlijker en veerkrachtiger maken van het watersysteem. Dat gebeurt in samenhang met het realiseren van de ecologische hoofdstructuur (EHS), inclusief natte verbindingszones en het tegengaan van de verdroging van natuurgebieden. Voor de Berkel is dit vanaf de grens bij Rekken tot en met Haarlo al gebeurd. De landschappelijke en recreatieve betekenis van het gebied nemen ook toe door deze maatregelen. Deze aanpak geldt ook voor de watersystemen van de Bolksbeek, Schipbeek en de Baakse Beek waartoe ook delen van het grondgebied van Berkelland behoren.
Het Waterschap Rijn en IJssel en de provincie Gelderland zijn samen met onder andere de gemeente Berkelland aan de slag om het gebied Baakse Beek-Veengoot duurzaam te ontwikkelen. In het gebied liggen kansen voor het verbeteren van de waterkwaliteit, het aanpakken van verdroging, het versterken van de landbouw- en landschapsstructuur en natuurontwikkeling.
De gemeente is verplicht de beïnvloedingsgebieden natte natuur lokaal te beschermen, met name in het bestemmingsplan voor haar buitengebied. Natte landnatuur is gevoelig voor veranderingen in de grondwatersituatie en oppervlaktewaterpeilen. In de beschermingszone natte landnatuur zijn ruimtelijke en waterhuishoudkundige ontwikkelingen die de natuurwaarden in negatief beïnvloeden in principe niet toegestaan.
Binnen de gemeente bevinden zich drie grondwaterbeschermingsgebieden, Olden Eibergen, Haarlo en Noordijkerveld. Deze gebieden zijn ruimtelijk en milieutechnisch beschermd door middel van het streekplan Gelderland, het Gelderse Milieuplan, de provinciale milieuverordening Gelderland en de RVG. Dit betreft de 25-jaars intrekgebieden waarvoor met het oog op de drinkwaterwinning het 'stand still/step forward'-principe wettelijk verankerd is (zie bijvoorbeeld artikel 17 van de RVG). Het waterbedrijf streeft ernaar intensieve (en risicovolle) gebruiksfuncties binnen het intrekgebied (100 jaarszone) te voorkomen of te vervangen.
Ten noordoosten van Neede ligt het HEN-water Teeselinkven dat binnen het werkgebied van het Waterschap Regge en Dinkel ligt. Het Teeselinkven is in het beleid van de provincie Gelderland aangeduid als water van het Hoogste Ecologische Niveau (HEN). Deze wateren benaderen het meest een natuurlijke situatie. Het beleid is die ecologische waarde te beschermen en negatieve beïnvloeding terug te dringen.
De HEN-wateren dienen beschermd te worden conform de regelgeving van de provincie Gelderland. Daarnaast heeft Berkelland twee SED-wateren: de Baakse Beek en de Koffiegoot. SED-wateren zijn wateren waarvoor een Specifiek Ecologische Doelstelling geldt.
Waterbeleid en waterbeheer
Het waterbeleid is vastgelegd in de provinciale waterhuishoudingsplannen van Gelderland en Overijssel, de waterbeheerplannen van de waterschappen en het reconstructieplan. In de waterhuishoudingsplannen staat het provinciaal waterbeleid uitgewerkt (onder andere voor wat betreft het grondwaterbeheer en de grondwaterwinning).
In de waterbeheerplannen van het Waterschap Rijn en IJssel en van het Waterschap Regge en Dinkel staat het waterbeleid van deze (oppervlakte)waterbeheerders binnen het betrokken stroomgebied. Genoemd beleid is actief betrokken bij dit plan. Van belang zijn de Natura 2000-gebieden, de ecologische verbindingszones en de KRW.
Water in het plan
Het waterbeleid en het watersysteem vormen uitgangspunt voor voorliggend plan, onder andere via de doorvertaling van de aanwezige (water)functies. Bij de situering van bestemmingen is rekening gehouden met het aspect water. In het plan zit de bestemming 'Water'. Vennen en poelen zijn beschermd binnen de betreffende gebiedsbestemming. De aanwezige grondwaterbeschermingsgebieden en waterwingebieden zijn aangeduid en van een passende regeling voorzien. Dit plan heeft in principe geen negatieve gevolgen voor de waterhuishouding.
Verder is van belang te melden dat bestaande regelgeving van provincie en waterschap, zoals geldende water- en milieuverordeningen, de keur(en), de legger en eventueel peilbesluit(en) een afzonderlijk toetsingskader vormen. De Keur van het waterschap bevat onder andere bepalingen voor de bescherming en het beheer en onderhoud van watergangen en oppervlaktewater. Het gaat hier bijvoorbeeld om activiteiten binnen 5 m van de insteek van watergangen.
In zijn Keur heeft het Waterschap Rijn en IJssel leggerwatergangen aangeduid die een kern- en beschermingszone kennen. Deze leggerwatergangen, waarvan de Berkel een voorbeeld is, kennen een beschermde status waardoor een aantal (graaf)werkzaamheden niet zijn toegestaan. Deze beperkingen hoeven niet in een bestemmingsplan te worden vastgelegd maar het voor de gebruikers van de betrokken percelen wel van belang dat werkzaamheden in de kern- en beschermingszone van waterstaatswerken vergunningplichtig zijn volgens de waterschapskeur. Het Waterschap Regge en Dinkel heeft geen kern- en beschermingszone vastgelegd. De inhoud van zijn Keur is van toepassing op het gebied bij de Buurserbeek in het noordoostelijke deel van het plangebied. De regels uit deze Keur hoeven echter ook niet te worden doorvertaald in het bestemmingsplan omdat zij al een zelfstandige werking hebben.
In het plan zijn geen bepalingen opgenomen die dubbelop zijn, dan wel indruisen tegen deze regelgeving. Zo zijn normale waterstaatskundige werkzaamheden uitgesloten van een vergunningplicht volgens het bestemmingsplan omdat het waterstaatkundige belang zonodig al wordt gewaarborgd via de Keur van de waterschappen.
Watertoets en wateradvies
De waterbeheerders zijn geïnformeerd over de herziening van het plan. Er is hierbij gevraagd informatie aan te leveren met betrekking tot het watersysteem in relatie tot ruimtelijk relevante zaken. Zo heeft het Waterschap Rijn en IJssel informatie aangeleverd over de riolering en over haar plannen voor de realisatie van de natte ecologische verbindingszones. Deze informatie is gebruikt bij het toekennen van bestemmingen in die gebieden of bij het ontwerpen van wijzigingsregelingen die zich richten op natuurontwikkeling. Ook is de informatie gebruikt bij het weergeven van de leidingzones voor de riolering.
In het kader van de verplichte watertoets zijn de waterbeheerders zijn het Waterschap Rijn en IJssel en het Waterschap Regge en Dinkel in de gelegenheid gesteld om te reageren op het voorontwerpbestemmingsplan. Hun inbreng is verwerkt in het verslag van het vooroverleg dat als bijlage 17 deel uitmaakt van deze plantoelichting. Daarbij is van belang dat het Waterschap Rijn en IJssel verzocht om het persleidingenstelsel correct aan te geven op de verbeelding. Dit verzoek is meegenomen bij de opstelling van het ontwerpbestemmingsplan. Het Waterschap Regge en Dinkel heeft niet gereageerd op het voorontwerpbestemmingsplan.