direct naar inhoud van 4.2 Landbouw
Plan: Structuurvisie Berkelland 2025
Status: vastgesteld
Plantype: gemeentelijke structuurvisie
IMRO-idn: NL.IMRO.1859.SVBKL20100001-0300

4.2 Landbouw

Circa 80% van het grondgebied van de gemeente Berkelland bestaat uit landbouwgrond. In Berkelland zijn in 2009 (CBS) 873 landbouwbedrijven, waarvan 781 bedrijven met rundvee (vooral melkveehouderij die ook veruit de grootste grondgebruiker is met gras en maïs) en 241 bedrijven met hokdieren (vooral bedrijven met varkens en in mindere mate bedrijven met kippen). Daarnaast zijn er nog bedrijven met akkerbouw (anders dan maïs, bijvoorbeeld aardappels) en 37 bedrijven met tuinbouw. Naar verwachting zal de trend van schaalvergroting naar minder maar grotere bedrijven nog doorzetten.

In Berkelland zijn in 2009 (CBS) 267.000 varkens en 426.000 kippen. Als gevolg van deze concentratie van intensieve veehouderij maakt Berkelland op grond van de Reconstructiewet Concentratiegebieden deel uit van de reconstructiegebieden in oost en zuid Nederland, in het bijzonder het reconstructieplangebied Achterhoek en Liemers. Kern van de problematiek in deze gebieden is het intensieve ruimtegebruik en de fricties tussen de functies natuur, landbouw, recreatie, wonen en werken. Het doel van de Reconstructiewet en het reconstructieplan is om deze gestapelde problematiek op een samenhangende manier op te lossen. Een belangrijk onderdeel van het reconstructieplan is de zonering van het gebied voor de intensieve veehouderij (vooral varkens- en kippenbedrijven) in extensiveringsgebied, verwervingsgebied en landbouwontwikkelingsgebied.

Voortbordurend op deze zonering van het reconstructieplan Achterhoek en Liemers heeft de gemeente Berkelland de zonering voor het gemeentelijke buitengebied nader uitgewerkt zoals weergegeven in afbeelding 4.3. Deze uitwerking en toelichting zijn gebaseerd op de Ruimtelijke Visie Buitengebied Berkelland en de Notitie van Uitgangspunten Bestemmingsplan Buitengebied.

afbeelding "i_NL.IMRO.1859.SVBKL20100001-0300_0013.jpg"

Afbeelding 4.3 Zonering van het buitengebied

4.2.1 Landbouwontwikkelingsgebied

Dit gebied komt in afbeelding (zonering van het buitengebied) overeen met de aanduiding Ontwikkelingsgebied intensieve veehouderij. In het landbouwontwikkelingsgebied zijn uitbreiding, hervestiging en nieuwvestiging van intensieve veehouderij wel toegestaan op grond van het reconstructieplan. De mogelijkheden voor intensieve veehouderij in deze landbouwontwikkelingsgebieden zijn als volgt uitgewerkt en vastgelegd in de Ruimtelijke Visie Landbouwontwikkelingsgebieden en de Notitie van Uitgangspunten Bestemmingsplan Buitengebied:

  • Nieuwvestiging van intensieve veehouderij bedrijven is alleen mogelijk binnen zoekzones die vooral langs de bestaande wegen zijn gelegd;
  • Een bouwperceel voor intensieve veehouderij bedrijven is te vergroten tot maximaal 1,5 hectare;
  • De afstand van een nieuw agrarisch bouwperceel tot bestaande bebouwing moet minimaal 200 meter bedragen.
4.2.2 Extensiveringsgebied

In het extensiveringsgebied (natuurgebieden en een zone daaromheen) zijn uitbreiding, hervestiging en nieuwvestiging van intensieve veehouderij (varkens en kippen) niet toegestaan op grond van het reconstructieplan. Uitbreiding is wel toegestaan indien dit noodzakelijk is voor het dierenwelzijn en de veterinaire gezondheid, maar zonder dat het aantal dierplaatsen toeneemt.

4.2.3 Verwevingsgebied

Bepalingen verwevingsgebied in het reconstructieplan

Nieuwvestiging van intensieve veehouderij is niet mogelijk. Uitbreiding en hervestiging van intensieve veehouderij of intensieve veehouderijtak is mogelijk tot een bouwblok van 1 ha. Bestaande bouwblokken ten behoeve van de intensieve veehouderij of intensieve veehouderijtak groter dan 1 ha worden gerespecteerd. Vergroting van een bouwblok is waar nodig mogelijk om te voldoen aan eisen van dierwelzijn en –gezondheid. Vergroting van een bouwblok ten behoeve van de intensieve veehouderij of intensieve veehouderijtak naar meer dan 1 ha is mogelijk ten behoeve van het samenvoegen van meerdere locaties van één bedrijf naar één locatie, mits er veterinaire en/of bedrijfseconomische voordelen zijn en er ook qua omgevingsfactoren een (veel) betere situatie zal ontstaan. Op door de gemeenten nader te bepalen ontwikkelingslocaties is uitbreiding van een bouwblok ten behoeve van intensieve veehouderij mogelijk tot 1,5 ha of meer.

Uitwerking verwevingsgebied door de gemeente Berkelland

In het verwevingsgebied komen duurzame landbouw en overige functies naast elkaar voor. Onder 'overige' functies vallen bijvoorbeeld recreatieve functies. Landbouw gaat hier samen met andere functies die al hun plaats verworven hebben in het buitengebied, of waaraan naar verwachting meer ruimte zal worden gegeven in de nabije toekomst. Functieverbreding is hier nadrukkelijk een optie.

Het verwevingsgebied omvat het grootste deel van het buitengebied van Berkelland. Overeenkomstig de Ruimtelijke Visie Buitengebied Berkelland is onderscheid gemaakt tussen:

  • Verwevingsgebied: duurzame landbouw en overige functies;
  • Verwevingsgebied: primaat landbouw.

In de gebieden 'verwevingsgebied primaat landbouw' ligt het accent meer op de landbouw dan op de andere functies. De zone 'duurzame landbouw en overige functies' biedt meer ruimte aan overige functies als wonen en werken in vrijkomende agrarische bebouwing, recreatie. Deze zone 'duurzame landbouw en overige functies' is gelegen in en om de bestaande woonkernen.

In de Notitie van Uitgangspunten Bestemmingsplan Buitengebied zijn de mogelijkheden voor uitbreiden van de intensieve veehouderij in het verwevingsgebied als volgt uitgewerkt:

  • Bestaande bouwblokken zijn na toekenning van het bouwblok via planwijziging te vergroten tot maximaal 1,0 ha;
  • Ontwikkelingslocaties zijn na toekenning van het bouwblok via planwijziging te vergroten tot maximaal 1,5 ha.
4.2.4 Mogelijkheden voor de grondgebonden landbouw

De voorgaande bepalingen op grond van het reconstructieplan gelden niet voor grondgebonden landbouwbedrijven, bijvoorbeeld de melkveehouderij. In de Notitie van Uitgangspunten Bestemmingsplan Buitengebied zijn de volgende bepalingen opgenomen voor de grondgebonden landbouw: voor het toekennen van bouwblokken aan grondgebonden bedrijven zal de gemeente letten op het bestaande bouwblok, de bestaande activiteiten en eventuele uitbreidingsplannen. Dan kan het voorkomen dat een bedrijf een bouwblok krijgt dat groter is dan 1,5 ha tot maximaal 2 ha.

4.2.5 Overige uitgangs- en aandachtspunten

De overige uitgangs- en aandachtspunten bij de functie landbouw:

  • Bij de uitwerking van het bestemmingsplan moet zoveel mogelijk gebruik gemaakt worden van de gemeentelijke beleidsvrijheid om deeltijd agrarische bedrijven en bedrijven die natuur en waterbeheer gaan doen een agrarische bestemming te laten behouden. Een nadere afweging zal plaatsvinden op basis van een nadere invulling van het bestemmingsplan buitengebied;
  • Niet alle mogelijkheden die gewenst zijn kunnen worden geactiveerd binnen de huidige regelgeving. In de Structuurvisie wordt niet meer mogelijk gemaakt dan wat de wet toestaat, tenzij hiervoor uitzonderingen worden gemaakt of het overheidsbeleid wordt veranderd.